មនុស្សមាន IQ ខ្ពស់ក៏អាចឆោតល្ងង់ដែរ ឲ្យតែវង្វេងភ័ន្តច្រឡំថាខ្លួនឯងចេះអស់ហើយ
វាប្រសើរជាជាងប្រសិនជាអ្នកឆោតល្ងង់មិនដឹងអ្វីទាល់តែសោះ តែយល់ច្រឡំថាខ្លួនឯងចេះដឹងច្បាស់អស់ហើយ ព្រោះចំណេះដឹងដែលខុសឆ្គងមានគ្រោះថ្នាក់ជាងភាពល្ងង់ខ្លៅមិនដឹងអ្វីទៅទៀត។
នៅក្នុងជីវិតជាក់ស្ដែង អ្នកនឹងចាប់ផ្ដើមរៀនសូត្រដឹងថា គ្រាន់តែមានកម្រិតប្រាជ្ញា IQខ្ពស់តែម្យ៉ាងមិនអាចតំណាងឲ្យរូបភាពពេញលេញបាននោះឡើយ ព្រោះមានរបស់ម្យ៉ាងទៀតដែលមានមនុស្សតិចតួចណាស់មើលឃើញពីសារសំខាន់របស់វានិងបណ្ដុះគ្រាប់ពូជរបស់វាមកប្រើប្រាស់នៅក្នុងជីវិតបានជោគជ័យ ដែលនោះគឺជាសមត្ថភាពរិះគិតវិភាគនេះតែម្ដង។
មនុស្សឆោតល្ងង់ ពុំមែនជាមនុស្សដែលមិនចេះអក្សរឬមិនដែលទទួលបានការអប់រំខ្ពស់នៅក្នុងសាលានោះឡើយ ព្រោះថាមនុស្សដែលទទួលបានការបង្ហាត់ណែនាំពីសាកលវិទ្យាល័យដ៏ល្បីល្បាញកំពូលជាងគេនៅលើលោកក៏ដោយ ក៏អាចក្លាយជាមនុស្សឆោតល្ងង់ដែរ ដរាបណាមនុស្សនេះមិនទទួលស្គាល់ពីភាពឆោតល្ងង់របស់ខ្លួនឯង។ មនុស្សឆោតល្ងង់យ៉ាងពិតប្រាកដនៅលើលោកនេះគឺជាមនុស្សដែលយល់ច្រឡំថាខ្លួនឯងចេះអស់ហើយ ហើយការភ័ន្តច្រឡំធំនេះឯងដែលធ្វើឲ្យពួកគេមិនខុសគ្នាអ្វីពីមនុស្សកាលពីសម័យបុរាណដែលមានជំនឿខ្វាក់ភ្នែកទៅលើការអះអាងដែលថាព្រះអាទិត្យវិលជុំវិញភពផែនដីហើយក៏មិនស្ថិតនៅចំកណ្ដាលប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យនោះដែរ បើទោះជាភស្តុតាងពីការបកស្រាយតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញរួចមកហើយក្ដី។
មនុស្សដែលអួតអាងពីប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃរបស់ខ្លួនទើបជាមនុស្សល្ងង់ខ្លៅពិតប្រាកដ ព្រោះបណ្ឌិតមិនដកលុយរបស់ពួកគេទាំងអស់ពីហោប៉ៅទៅវិនិយោគទៅលើជំនឿអះអាងនៅលើលោកនេះទេ មិនខ្វល់ថាជំនឿអះអាងនោះមានការបកស្រាយពីបណ្ឌិតពីណាក៏ដោយ។ ពួកគេគ្រាន់តែដកលុយរបស់ពួកគេចំណែកតិចតួចប៉ុណ្ណោះទៅលើការបកស្រាយទាំងនោះ។ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបុគ្គលប្រភេទនេះគឺជាបណ្ឌិតទៅវិញ ? នេះក៏ព្រោះតែពួកគេមិនងាយនឹងជឿទៅលើអ្វីមួយនៅលើលោកនេះឡើយ ពួកគេបន្តសង្ស័យជីកឫសជីកគល់ដល់ជម្រៅដែលបង្កប់នូវការពិតយ៉ាងពិតប្រាកដ ដែលត្រង់ចំណុចនេះឯងគឺជាគុណតម្លៃជាបណ្ឌិតរបស់បុគ្គលប្រភេទនេះ។ នៅក្នុងចក្រវាលដ៏ធំធេងហួសពីការស្រមៃនេះ អ្វីៗក៏អាចកើតឡើងហួសពីការរំពឹងទុករបស់សមត្ថភាពគិតរបស់មនុស្សដែរ។ បើអ្នកនៅតែជឿថាផែនដីមានផ្ទៃរាបស្មើឬក៏ស្ថិតនៅចំកណ្ដាលប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យទៀត នោះអ្នកនឹងស្លាប់មិនខាន។
ចុងក្រោយគឺមនុស្សដែលមិនបានយកខួរក្បាលដែលអាចហ្វឹកហាត់ឈានដល់សមត្ថភាពខ្ពស់របស់មនុស្សមកប្រើប្រាស់នេះ តែបិទជិតចំណេះដឹងរបស់គេជាមួយនឹងជំនឿអះអាងអ្វីមួយមិនលែងសោះ គឺមនុស្សប្រភេទនេះឯងដែលល្ងង់ខ្លៅ បើទោះជាពួកគេបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាលាដ៏មានកិត្យានុភាពលំដាប់ពិភពលោកក៏ដោយ។ មនុស្សដែលងាយស្រួលឆបោកបំផុតគឺជាមនុស្សដែលឆាប់ជឿនិងមិនបានយកខួរក្បាលដើម្បីមកគិតវិភាគជីកឫសជីកគល់ និងសួរដេញដោលច្រើននេះតែម្ដង។ កុំច្រឡំថាឲ្យតែការស្រាវជ្រាវទាំងឡាយណាដែលភ្ជាប់មកជាមួយនឹងទិន្នន័យជាក្រាប រូបមន្តគណនាលេខដ៏ស្មុគស្មាញ ឬសូម្បីតែជាឯកសារយោងដែលមានឈ្មោះរបស់បណ្ឌិតឯណាក៏ដោយ សុទ្ធតែត្រឹមត្រូវប្រាកដហើយនោះ។
កុំឆាប់ជះលុយរបស់អ្នកទាំងអស់ទៅលើជំនឿអះអាងទាំងឡាយ តែអ្វីដែលអ្នកត្រូវតែមាននោះគឺត្រូវសង្ស័យជានិច្ច។ គោលដៅដ៏ចម្បងក្នុងតួនាទីរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រគឺជាការស្វែងរកការពិត ប៉ុន្តែបើទោះជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក៏ដោយក៏មិនមែនពួកគេទាំងអស់នោះដែរ ដែលបានក្លាយជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រពិតប្រាកដ។ ការគិតរបស់មនុស្សយើងគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែមានភាពលម្អៀង លម្អៀងនៅត្រង់ថាពួកយើងមិនចូលចិត្តស្ដាប់គំនិតណាដែលផ្ទុយពីគំនិតរបស់ខ្លួនឯងនោះទេ រីឯការស្រាវជ្រាវក៏ដូចគ្នាដែរដែលធ្វើឲ្យមនុស្សតម្រង់រកតែការស្រាវជ្រាវណាដែលស្របគ្នាជាមួយនឹងគំនិតបច្ចុប្បន្នរបស់ខ្លួន។ ចំណេះដឹងដែលអ្នកមានបច្ចុប្បន្ននេះ ក៏មិនខុសគ្នាពីផ្ទះដែលសង់ឡើងមួយជាន់ៗតៗគ្នាដែលមានគ្រឹះបុកនៅខាងក្រោមនោះដែរ។
ចំណេះដឹងរបស់អ្នកកកើតចេញពីការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគ្នារវាងបទពិសោធន៍ក្នុងជីវិត ស្ថានភាពផ្ទាល់ខ្លួន និងការសិក្សារបស់អ្នករៀងខ្លួន ដូច្នេះចំណេះដឹងរបស់មនុស្សម្នាក់ៗមិនដូចគ្នានោះទេ មានន័យថាការយល់ឃើញរបស់មនុស្សម្នាក់ៗទៅលើរឿងមួយក៏មិនដូចគ្នាដែរ នេះជារឿងធម្មតានោះទេប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ បើសិនជាផ្ទះរបស់អ្នកមិនមានគ្រឹះរឹងមាំ តើវានឹងក្លាយជាបែបណាទៅវិញ ? ត្រង់ចំណុចនេះឯងដែលចង់បង្ហាញពីការភ័ន្តច្រឡំថាខ្លួនឯងចេះអស់ហើយ។ អ្នកនឹងចាប់ផ្ដើមយល់ថាហេតុអ្វីការសង្ស័យនិងការសួរសំណួរជារឿងសំខាន់បំផុត ជាពិសេសបើអ្នកចេះសួរសំណួរត្រឹមត្រូវទៀត នោះសំណួរត្រឹមត្រូវនេះនឹងនាំអ្នករកឃើញការពិតមិនខាន។
មុននឹងជឿជាក់លើការស្រាវជ្រាវអះអាងអ្វីមួយ វាមិនសំខាន់នៅត្រង់ថាជានរណាជាអ្នកអះអាង គេមានតួនាទីជាអ្វី ភស្តុតាងជាលេខឬក្រាប ឬរូបមន្តគណនាស្មុគស្មាញអ្វីក៏ដោយ អ្វីដែលសំខាន់គឺត្រូវសួរបន្តថាតើគេប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្ររបៀបណាដើម្បីទទួលបានទិន្នន័យបែបនោះមក។ ម្យ៉ាងទៀតអ្នកមិនត្រូវបញ្ឈប់ត្រឹមនេះនោះទេ បើទោះជាវិធីសាស្ត្ររបស់ពួកគេស្របតាមស្តង់ដាគួរឲ្យទុកចិត្តក៏ដោយ តែត្រូវបន្តស្រាវជ្រាវរកពីប្រភពស្រាវជ្រាវផ្សេងទៀតថាតើគេមានអ្វីផ្សេងខុសពីនេះទេ ? ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្វីដែលអ្នកត្រូវតែមាននោះគឺជាការសង្ស័យនិងបន្តជជីកសួរជានិច្ច។
អ្នកមិនត្រូវបិទជិតចំណេះដឹងខ្លួនឯងជាមួយនឹងជំនឿណាមួយនោះឡើយ បើអ្នកបញ្ឈប់សួរត្រឹមណា អ្វីដែលអ្នកទទួលបានគឺប៉ុណ្ណឹងឯង ពោលគឺចំណេះដឹងរបស់អ្នកមានដែនកំណត់បញ្ចប់ត្រឹមនោះឯង៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ អត្ថបទទាក់ទង៖ ឫសគល់៤យ៉ាង ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សសឹងគ្រប់គ្នាមានការគិតលម្អៀង ដោយមិនដឹងខ្លួន
