តោះស្វែងយល់ពីវិស័យហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេសឡាវ!
ឡាវជាប្រទេសមានស្ថិរភាពនយោបាយ។ គំរូសេដ្ឋកិច្ចរបស់ឡាវមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងសមភាគីចិននិងវៀតណាមដែរ ដោយប្រទេសនេះបានអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបទីផ្សារ ដោយអាចរក្សានូវកម្រិតខ្ពស់នៃការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋ ហើយវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសត្រូវបានស្វាគមន៍យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ។
ទីផ្សារមូលធន និងការវិនិយោគជាកញ្ចប់
ឡាវនៅមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍល្អនៅឡើយទេលើទីផ្សារមូលធន ថ្វីបើគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសនេះគាំទ្រដល់ការបង្កើតមូលធននិងលំហូរនៃធនធានហិរញ្ញវត្ថុក៏ដោយ។ ផ្សារមូលបត្រឡាវ Lao Securities Exchange (LSX) បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនពីរបានបោះផ្សាយមូលបត្រ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១២ រដ្ឋាភិបាលឡាវបានបង្កើនសមាមាត្រនៃភាគហ៊ុនដែលជនបរទេសអាចកាន់កាប់លើ LSX ពី ១០% ទៅ ២០%។ ក្រុមហ៊ុនឡាវនិងក្រុមហ៊ុនបរទេសក៏កត់សម្គាល់ផងដែរថាមានបញ្ហាកង្វះឥណទានរយៈពេលវែងនៅក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុក។ ប្រាក់កម្ចីដែលអាចសងឡើងវិញក្នុងរយៈពេលជាង ៥ ឆ្នាំគឺកម្រណាស់ហើយជម្រើសនៃឧបករណ៍ឥណទាននៅក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុកនៅមានកម្រិត។ ចំណែកឯការិយាល័យព័ត៌មានឥណទាន (Credit Information Bureau) ដែលបានបង្កើតឡើងដើម្បីជួយផ្តល់ឥណទានបន្ថែមទៅក្នុងទីផ្សារ នៅតែមានព័ត៌មានតិចតួចហើយមិនទាន់ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការកាត់បន្ថយការព្រួយបារម្ភរបស់អ្នកឲ្យខ្ចីពីហានិភ័យ។
រូបិយវត្ថុ និងប្រព័ន្ធធនាគារ
ប្រព័ន្ធធនាគារស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ធនាគារកណ្តាល ដែលក្នុងនោះមានធនាគារជាង ៤០។ ធនាគារឯកជនឯកជនអាចបង្កើតសាខានៅតាមបណ្តាខេត្តទាំងអស់ ហើយម៉ាស៊ីនអេធីអឹមបានក្លាយទៅជាគ្រប់ទីកន្លែងនៅតាមទីក្រុង ជំនួយផ្នែកបច្ចេកទេសដល់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុឡាវបាននាំឱ្យមានកំណែទម្រង់មួយចំនួន ប៉ុន្តែសមត្ថភាពជាទូទៅនៅក្នុងរចនាសម្ពន្ធ័គ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ប្រព័ន្ធធនាគារត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយធនាគារធំ ៗ ដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាល។ សុខភាពវិស័យធនាគារមានការពិបាកក្នុងការកំណត់ទៅលើការខ្វះទិន្នន័យដែលអាចទុកចិត្តបាន ទោះបីជាធនាគារត្រូវបានគេជឿជាក់យ៉ាងច្បាស់ថានៅមានបទប្បញ្ញត្តិតិចតួចក៏ដោយ ក៏មានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីបំណុលនិងប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ ដែលមិនទាន់ត្រូវបានកែតម្រូវពេញលេញ។ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិនិងស្ថាប័នដទៃទៀត បានលើកទឹកចិត្តដល់ធនាគារកណ្តាលដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការធ្វើមូលធននីយកម្មឡើងវិញនៃធនាគារ ដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋដើម្បីលើកកម្ពស់ភាពធន់ទ្រាំនៃវិស័យនេះ។
ការប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេស និងការផ្ទេរប្រាក់
ការប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេស
គ្មានការបើកចំហរទេ វានៅកម្រិតលើការផ្លាស់ប្តូរអត្រាប្តូរប្រាក់ ទោះបីជាការរឹតបន្តឹងត្រូវបានរាយការណ៍ក៏ដោយ។ ដោយសារតែទំហំតូចនៃទីផ្សារសម្រាប់ប្រាក់រូបិយវត្ថុ ប្រាក់គីបរបស់ឡាវគឺកម្រនឹងប្តូរទៅក្រៅតំបន់ភ្លាមៗណាស់។ នៅឆ្នាំ ២០១៣ សេដ្ឋកិច្ចបានជួបប្រទះការលំបាកផ្នែកសារពើពន្ធនិងរូបិយវត្ថុដែលជាលទ្ធផលមានកម្រិតប្រាក់បំរុងបរទេសទាប។ ជាការឆ្លើយតប ធនាគារកណ្តាលឡាវបានដាក់កម្រិតប្រចាំថ្ងៃទៅលើការបម្លែងប្រាក់ពីប្រាក់គីបឡាវ ទៅជាប្រាក់ដុល្លារនិងប្រាក់បាតថៃ ដែលនាំឱ្យមានការប្រជែងក្នុងការប្តូរប្រាក់បរទេសនៅឡាវ។ ជាថ្មីម្តងទៀតនៅចុងឆ្នាំ ២០១៦ ធនាគារនិងអាជីវកម្មមួយចំនួនបានរាយការណ៍ពីការរឹតត្បិតលើការផ្លាស់ប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេសនេះ បើទោះបីជាអ្នកដទៃបានអះអាងថាពួកគេគ្មានបញ្ហាក្នុងការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណបរទេសក៏ដោយ។
គោលការណ៍នៃការផ្ទេរប្រាក់
ជាទូទៅការផ្ទេរប្រាក់ក្រៅប្រទេសទាំងអស់ ការផ្ទេរប្រាក់ចូលទៅក្នុងប្រទេសឡាវ ប្រាក់កម្ចីបរទេស និងការទូទាត់ដែលមិនត្រូវបានដាក់ឈ្មោះតាមប្រាក់កក់ឡាវត្រូវបានអនុម័តដោយធនាគារកណ្តាលឡាវធនាគារកណ្តាល។ ជាក់ស្តែងការផ្ទេរប្រាក់ជាច្រើនត្រូវបានគេយល់ថាហូរចូលទៅក្នុងប្រទេសឡាវដោយមិនផ្លូវការ និងងាយស្រួលពីកម្លាំងពលកម្មឡាវដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសថៃ។ ច្បាប់ទាក់ទងនឹងការផ្ទេរប្រាក់អាចមានភាពមិនច្បាស់លាស់ហើយការអនុវត្តជាផ្លូវការត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាមិនមានសង្គតិភាព។ មិនមានការផ្លាស់ប្តូរថ្មីចំពោះច្បាប់ប្រាក់បញ្ញើឬគោលនយោបាយនៅប្រទេសឡាវទេ៕
ដោយ៖ យ៉ាយ៉ា
