ទស្សនៈ៖ ឥរិយាបថប្រជាជនកម្ពុជាចាំបាច់ណាស់ដើម្បីយកឈ្នះជំងឺកូវីដ១៩
ការពិតណាស់ជំងឺកូវីដ១៩ មិនមែនជាជំងឺមួយដែលត្រូវមើលស្រាលនោះឡើយមិនថា ក្នុងបរិបទកម្ពុជា នៅក្នុងតំបន់ ឬនៅលើសាកលលោកនោះទេ បើទោះជាអត្រាមរណភាពដោយសារជំងឺនេះស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតទាបនៅក្នុងតំបន់លើកលែងតែឥណ្ឌូណេស៊ី ខណៈកម្ពុជាមិនទាន់មានអ្នកស្លាប់ម្នាក់នោះឡើយបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងសុខាភិបាល។
សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា មានរឿងមួយដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ជុំវិញបញ្ហានេះ ហើយវាមិនធ្លាប់មានទាល់តែសោះនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សចុងក្រោយនេះគឺថា ការប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យបុគ្គលិករដ្ឋ និងឯកជនបំពេញការងារធម្មតានៅឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរខាងមុខនេះហើយបន្ថែមពីលើនេះ នៅរសៀលថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ម្សិលមិញ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញនូវបទបញ្ជាមួយដោយបានរឹតត្បិតលើការធ្វើដំណើរនៅទូទាំងប្រទេស ក្នុងគោលដៅកាត់បន្ថយការរីករាលដាលនៃវីរុសកូវីដ១៩នេះ។
ក្នុងបទបញ្ជានោះ តម្រូវឲ្យអាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ធ្វើអន្តរាគមន៍ ត្រួតពិនិត្យ និងបិទការហាមឃាត់ធ្វើដំណើរពីរាជធានីទៅខេត្ត ពីខេត្តមករាជធានី និងពីខេត្តមួយទៅខេត្តមួយ។ បទបញ្ជានេះបានចូលជាធរមានចាប់ពីថ្ងៃទី ៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ (អនុវត្តចាប់ពីម៉ោង ២៤:០០ ថ្ងៃទី ០៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០) រហូតដល់ថ្ងៃទី ១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។
ក្រោយរដ្ឋាភិបាលប្រកាស ហើយត្រៀមអនុវត្តបទបញ្ជានេះមិនទាន់បានប៉ុន្មានម៉ោងផង ស្រាប់តែយើងសង្កេតឃើញថា បងប្អូនពលរដ្ឋមួយចំនួន ជាពិសេសបងប្អូនកម្មករ កម្មការិនី បែរជានាំគ្នាប្រញាប់ប្រញាល់សម្រុកចាកចេញពីរាជធានីឲ្យបានមុនពេលកំណត់ បើទោះបីមានការដាក់បម្រាមពីស្ថាប័នឯកជន និងពីរោងចក្រសហគ្រាសយ៉ាងណាក៏ដោយ។
បើតាមវីដេអូចែកចាយបន្តនៅលើបណ្ដាញសង្គម និងតាមរយៈការសាកសួរដោយផ្ទាល់ពី BizKhmer អ្វីដែលយើងបានទទួលនោះគឺថា ពួកគាត់ម្នាក់ៗបានផ្តល់តម្លៃលើការជួបជុំគ្រួសារ និងភាពសប្បាយរីករាយនៅស្រុកកំណើតក្នុងពេលឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំនេះជារឿងសំខាន់ជាងការការពារអាយុជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនទប់ទល់នឹងជំងឺកូវីដ ១៩នេះទៅទៀត បើទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលប្រកាសឱ្យធ្វើការធម្មតា ហើយពួកគេនឹងត្រូវបានកាត់លុយពីក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសរបស់ពួកគេយ៉ាងណាក៏ដោយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ចំណាត់ការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏នៅតែត្រូវបានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងផងដែរពីសំណាក់ប្រជាជនផ្សេងទៀត។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះមានតែចំណាត់ការបែបនេះទេដែលអាចជាវិធានការណ៍ដ៏ល្អមួយចូលរួមទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតជំងឺនេះ ហើយវាជាស្មារតីទទួលខុសត្រូវតែមួយគត់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើជោគវាសនាប្រទេសជាតិ និងសុខុមាលភាពរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាជាង ១៦ លាននាក់។
តាមពិតទៅរដ្ឋាភិបាលបានដឹងរួចស្រេចទៅហើយថា ការដាក់បទបញ្ជានេះនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍បងប្អូនជនរួមជាតិយើងមួយចំនួន។ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងកាលៈទេសៈនេះ មិនមែនមានតែប្រទេសកម្ពុជាមួយនោះឡើយដែលត្រូវប្រឈមមុខទៅនឹងបញ្ហានេះ ពោលគឺពិភពលោកទាំងមូលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងគ្រោះអាសន្ន ត្រូវប្រឈមមុខប្រយុទ្ធប្រឆាំងទៅនឹងជំងឺនេះ។
បទពិសោធន៍នៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ នៅតាមបណ្ដាប្រទេសនានាជាពិសេសចិន តំបន់អឺរ៉ុប និងអាមេរិកជាដើមនៅក្នុងរយៈពេលជាច្រើនខែកន្លងមកនេះ បានឆក់យកជីវិតមនុស្សជិត ១០ម៉ឺននាក់ និងជាង ១,៦ លាននាក់ផ្សេងទៀតផ្ទុកជំងឺនេះ (គិតត្រឹមថ្ងៃទី ១០ មេសា)។ នេះក៏ដោយសារតែ ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនរបស់បណ្តាប្រទេសទាំងនេះនៅចចេសរឹងរូស មិនព្រមស្ដាប់បង្គាប់តាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល មិនអនុវត្តក្បួនអនាម័យតាមការណែនាំរបស់អ្នកជំនាញ និងថែមទាំងប្រមាថមើលស្រាលស្ថានភាពជំងឺនេះទៀតផង។ ពួកគេនៅតែបន្តជួបជុំយ៉ាងសប្បាយរីករាយ ហើយទីបំផុតគ្រោះពិតប្រាកដធ្លាក់ទៅលើនរណា?
មូលហេតុអ្វីបានជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបត្រូវចូលរួមអនុវត្តតាមបទបញ្ជារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅអំឡុងពេលនេះ?
មានមេរៀនដ៏ល្អមួយក្នុងចំណោមមេរៀនជាច្រើនទៀតដែលយើងត្រូវរៀនសូត្រនោះគឺប្រទេសចិន។ តាមពិតជំងឺកូវីដ ១៩ នេះ គឺបានផ្ទុះដំបូងគេចេញពីទីក្រុងវូហានរបស់ចិននេះឯងនៅអំឡុងបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីចិន ខណៈប្រភពព័ត៌មានមួយចំនួនអះអាងថា វាផ្ទុះឡើងតាំងពីចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩មកម្ល៉េះ។
នៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំចិននេះហើយដែលជាពេលវេលាដ៏មមាញឹកបំផុតរបស់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនត្រូវធ្វើដំណើរពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយនៅក្នុងប្រទេស និងមកពីគ្រប់ទិសទីជុំវិញពិភពលោកដើម្បីជួបជុំគ្រួសាររបស់ពួកគេដែលនេះវាគឺជាឱកាសដ៏ល្អមួយធ្វើឲ្យជំងឺនេះអាចចម្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតបានយ៉ាងងាយស្រួលនៅក្នុងចំណោមពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន។ ហេតុដូច្នេះហើយដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនេះ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងបានចេញវិធានការណ៍មួយជាបន្ទាន់ដោយត្រូវតែបង្ខំចិត្តសម្រេចចិត្តបិទខ្ទប់ទីក្រុងនេះចោលតែម្តង។
ងាកទៅមើល អ៊ីតាលី បារាំង អង់គ្លេស និងអាមេរិកវិញដែលកំពុងផុងខ្លួននឹងជំងឺនេះខ្លាំងជាងចិនទៅទៀតនោះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ប្រជាជនរបស់ខ្លួនមួយចំនួនធំហាក់មើលស្រាលពីជំងឺនេះមែនទែនជាពិសេសប្រជាជនអាមេរិក និងអ៊ីតាលីតែម្ដង។ មុនពេលឈានដល់ការបិទប្រទេស ពួកគេបានធ្វើដំណើរមកទេសចរនៅតំបន់ផ្សេងៗនៅអាស៊ី ដោយមិនទាំងពាក់ម៉ាស ឬការពារអ្វីទាំងអស់។
ស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិក អាចនិយាយបានទៀតថា ចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅមានភាពយឺតយ៉ាវបន្តិច ប៉ុន្តែឥរិយាបថរបស់ប្រជាជនក៏ជាចំណុចកាន់តែគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ទៅទៀត។រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសទាំងនេះបានអនុវត្តដាក់តំបន់ដែលរាតត្បាតខ្លាំងដោយជំងឺកូវីដ១៩ ឲ្យនៅឯកោ ក៏ប៉ុន្តែវានៅតែមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាពដូចនៅចិននោះទេ ត្បិតអីពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ហាមឃាត់ទាំងនោះខ្លះបានលួចរត់គេចចេញទៅរស់នៅក្រុងផ្សេងទៀត។ ប្រការនេះហើយជាកត្តាមួយដែលធ្វើឲ្យជំងឺនេះរីករាលដាលកាន់តែខ្លាំង។
ត្រឡប់មកបរិបទយើងវិញ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលមានចំណាត់ការល្អយ៉ាងណា ហើយមានការផ្សព្វផ្សាយច្រើនផុលផុសយ៉ាងណា បើស្មារតីរបស់ប្រជាជនម្នាក់ៗ ធ្វើមិនបានល្អទេនោះ ច្បាស់ណាស់ថា ចំណាត់ការទាំងនេះនឹងមិនមានប្រសិទ្ធភាពទាំងស្រុងនោះទេ។ បើបងប្អូនមានស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ដូចជា ការពាក់ម៉ាស លាងដៃឱ្យបានញឹកញាប់ នៅឆ្ងាយដាច់ពីគេ ឬគម្លាតសង្គម (social distancing) ជៀសវាងការចូលរួមសកម្មភាពប្រមូលផ្ដុំ ឬជួបជុំទ្រង់ទ្រាយធំ ជៀសវាងការធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេស និងកត្តាផ្សេងៗទៀត បន្ថែមពីលើការគោរពវិន័យ បទបញ្ញា ឬសេចក្ដីណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ហើយអ្វីដែលកាន់តែពិសេសនោះគឺ នៅផ្ទះ បើមិនចាំបាច់ មិនបាច់ចេញក្រៅ ច្បាស់ណាស់ថា យើងអាចទប់ស្កាត់ជំងឺនេះមិនឲ្យរាតត្បាតបាន។
នៅក្នុងកាលៈទេសៈដ៏លំបាកនេះ មានពាក្យមួយឃ្លាដែល Bizkhmer ចង់ផ្កាំផ្ញើ ហើយពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបត្រូវភ្ញាក់រលឹកគឺថា ពលរដ្ឋម្នាក់ៗត្រូវតែរួបរួមសាមគ្គីភាពគ្នាចូលរួមទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ ១៩ ឲ្យបាននិងអនុវត្តតាមបទបញ្ជានានាជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល។ ការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗគឺមានតម្លៃខ្លាំងណាស់ដើម្បីសុខសុវត្ថិភាពរបស់ប្រទេសជាតិយើង។ ការលះបង់សេចក្ដីសុខមួយរយៈពេលខ្លីនៅពេលនេះ គឺមានន័យស្មើនឹងការផ្តល់សេចក្ដីសុខយូរអង្វែងសម្រាប់មនុស្សជាទីស្រលាញ់របស់អ្នកទាំងអស់គ្នាតទៅថ្ងៃ មុខទៀត។ ការលះបង់បែបនេះ គឺជាការលះបង់ដ៏ត្រឹមត្រូវបំផុត និងប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃដើម្បីប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូលមានសុវត្ថិភាពអាចជៀសផុតពីការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩នេះ៕
ទស្សនៈរបស់ BizKhmer
